Καρκίνος προστάτη: Ιάσιμος με έγκαιρη διάγνωση

Τη δεύτερη συχνότερη κακοήθεια μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και την πρώτη στους άνδρες αποτελεί ο καρκίνος του προστάτη, καθώς ένας στους οκτώ θα εμφανίσει τη νόσο κάποια στιγμή της ζωής του.

Ευτυχώς όμως, μόνο ένας στους 40 ασθενείς θα καταλήξει τελικά από τη νόσο, καθώς η έγκαιρη διάγνωση σε πρώιμο στάδιο, επιτρέπει πολύ μεγάλα ποσοστά ίασης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.

Όπως εξηγεί στο in.gr o αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ) και Επιμελητής Α’ στο Ογκολογικό Νοσοκομείο Άγιος Σάββας Μιχάλης Νικολάου, πρόκειται συνήθως για μια σιωπηλή νόσο, η οποία στα αρχικά στάδια δεν έχει συμπτώματα με αποτέλεσμα συχνά να διαλάθει της προσοχής και να ενισχύει την μεγάλη αξία της πρόληψης.

Συνήθως οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη είναι ηλικιωμένοι, με συννοσηρότητες, απαιτώντας και την συμβολή ιατρικών ειδικοτήτων όπως του ειδικού παθολόγου, του ενδοκρινολόγου ή του καρδιολόγου

O αντιπρόεδρος της ΕΟΠΕ, ογκολόγος Μιχάλης Νικολάου

Η «τοπική συμπτωματολογία» συχνά συνυπάρχει και μπορεί να αποπροσανατολίσει. Τέτοια φαινόμενα μπορεί να είναι η δυσκολία στην ούρηση που δύναται να προκληθεί από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ή προστατίτιδα, η στυτική δυσλειτουργία που μπορεί να οφείλεται σε ύπαρξη σαχαρώδους διαβήτη ή σε αθηρωμάτωση των αγγείων λόγω καπνίσματος ή σε καρδιαγγειακές παθήσεις ή και στην λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

Διαγνωστικές εξετάσεις

Για το λόγο αυτό, η διαγνωστική «διαδρομή»  ξεκινά με μια απλή αιματολογική εξέταση που μπορεί να μας «βάλει» την υποψία να συνεχίσουμε περαιτέρω τη διερεύνηση.

Το οικογενειακό ιστορικό είναι εκείνο που θα ορίσει πότε είναι η ώρα που θα πρέπει να γίνει η εξέταση αυτή. Για τον γενικό πληθυσμό, συνιστάται να γίνεται από το 50 έτος και έπειτα, όμως αν πρόκειται για ομάδες υψηλού κινδύνου, με προϋπάρχουσα νόσο στην οικογένεια, τότε η εξέταση γίνεται νωρίτερα.

Συγκεκριμένα, η εξέταση του Ειδικού Προστατικού Αντιγόνου (PSA) στο αίμα πρέπει να γίνεται:

• από τα 45 έτη, εφόσον υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού (πατέρας, αδελφός ή γιος) που διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη σε ηλικία μικρότερη των 65 ετών ή ακόμη και
• από τα 40 έτη, εφόσον υπάρχει πάνω από ένας συγγενής πρώτου βαθμού που εμφάνισε καρκίνο του προστάτη σε μικρότερη ηλικία.

Εάν το PSA εμφανίζει υψηλές τιμές ή διαδοχικά αυξανόμενες τιμές, αποτελεί «καμπανάκι» για ενδεχόμενη ύπαρξη καρκίνου του προστάτη.

Για τη σωστή αξιολόγηση της τιμής του PSA, πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν η ηλικία, το μέγεθος του προστάτη, τα αποτελέσματα προηγούμενων εξετάσεων, η λήψη φαρμακευτικής αγωγής που ενδεχομένως να το επηρεάζει, ενώ πρέπει να έχει αποκλειστεί και η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη.

Στη συνέχεια η δακτυλική εξέταση του προστάτη μπορεί να επιβεβαιώσει την ύπαρξη διόγκωσης ή ασυμμετρίας, οπότε θα ακολουθήσουν οι απεικονιστικές  μέθοδοι διάγνωσης που συχνά είναι το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία. Η εξέταση με PET/PSMA είναι εξαιρετικά ωφέλιμη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Η τελική διάγνωση θα τεθεί από τη βιοψία του προστάτη αδένα και την ιστολογική έκθεση, η οποία θα καθορίσει αν πρόκειται ή όχι για καρκίνο, αλλά και την βιολογική συμπεριφορά του.

Η θεραπεία

Η θεραπεία του καρκίνου του προστάτη αποτελεί πολύπλοκη διαδικασία εμπλοκής αρκετών ιατρικών ειδικοτήτων, αναδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο που πρέπει να έχει το Ογκολογικό Συμβούλιο.

Τα νέα φάρμακα έχουν διαμορφώσει τον καρκίνο του προστάτη σε χρόνια νόσο με αποτέλεσμα μόνο το 10 – 15% αυτών που θα νοσήσουν να καταλήξουν τελικά από τον καρκίνο.

Η ριζική προστατεκτομή, η ακτινοθεραπεία του οργάνου, η βραχυθεραπεία η κρυοθεραπεία, ο ανδρογονικός αποκλεισμός, οι νεότερες ορμονικές θεραπείες, η χημειοθεραπεία, τα κορτικοστεροειδή, τα ραδιοφάρμακα, τα φάρμακα για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων, η παρηγορική ακτινοθεραπεία, αλλά και η αναλγητική αγωγή είναι επιλογές οι οποίες εναλλάσσονται, αναλόγως τον ασθενή.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι συνήθως οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη είναι ηλικιωμένοι οι οποίοι έχουν και συννοσηρότητες, απαιτώντας και την συμβολή ιατρικών ειδικοτήτων όπως του ειδικού παθολόγου, του ενδοκρινολόγου ή του καρδιολόγου.

Τέλος η μοριακή βιολογία έχει βοηθήσει προς την αρτιότερη θεραπευτική στόχευση κατά του καρκίνου του προστάτη και δεν πρέπει να ξεχνάμε να ελέγχουμε τους ασθενείς μας, με εξετάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να μας «ξεκλειδώσουν» επιπλέον θεραπευτικές επιλογές.