Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν χθες Τρίτη 13 Αυγούστου το βράδυ στη Μπρατισλάβα, στη Σλοβακία, για να διαδηλώσουν εναντίον των αντικαταστάσεων των επικεφαλής κορυφαίων θεσμών του πολιτιστικού κόσμου, που αποφασίστηκαν από την υπουργό Πολιτισμού, κινήσεις στις οποίες η αντιπολίτευση και άλλοι βλέπουν «εκκαθαρίσεις».
Η υπουργός Μαρτίνα Σιμκοβίτσοβα, καθαίρεσε τους επικεφαλής πολιτιστικών θεσμών με κύρος που έχαιραν σεβασμού, συμπεριλαμβανομένων του διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου και της διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης της Σλοβακίας.
Αποφάσεις που επικρίθηκαν έντονα από την αντιπολίτευση. Της προσάπτουν πως δημιουργεί κλίμα τρόμου προβαίνοντας σε «εκκαθαρίσεις» με σκοπό να φιμωθεί η καλλιτεχνική ελευθερία.
Περίπου 18.000 διαδηλωτές στην πρωτεύουσα
Σύμφωνα με τους οργανωτές της κινητοποίησης, περίπου 18.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη μεγαλύτερη πλατεία της πρωτεύουσας, παρά την αποπνικτική ζέστη στην Μπρατισλάβα. Πολλοί κράταγαν πανό που ανέγραφαν «η τέχνη είναι ελεύθερη» και φώναζαν συνθήματα όπως «ντροπή!».
«Ήρθα εδώ επειδή μας φιμώνουν, κι είναι πιθανό να μην μπορούμε πλέον να εκφραστούμε καν αργότερα», εξήγησε ο 31χρονος Βλαντίμιρ Μιάντοκ, εργαζόμενος στο μάρκετινγκ. Η κυρία Σιμκοβίτσοβα «πρέπει να φύγει», πρόσθεσε.
«Θέλει να δημιουργήσει εποχή φόβου, να μας γυρίσει στην κομμουνιστική εποχή, στα χρόνια του 1970»
Ανοιχτή επιστολή υπογεγραμμένη από έξι πρώην υπουργούς Πολιτισμού της Σλοβακίας, που καταδικάζει τις καρατομήσεις, διαβάστηκε στην κινητοποίηση, στην οποία κάλεσαν φιλελεύθερα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Δείτε βίντεο από τη διαδήλωση στην Μπρατισλάβα:
Proteste in der #Slowakei gegen die #Kulturpolitik der amtierenden Regierung unter Premierminister Robert #Fico.
© ORF/ZIB2, 13.08.2024#Slovensko #Bratislava #Šimkovičová #Drlička #Kusá #Panis pic.twitter.com/R7DAFzPsW0
— M.Seywerth (@seywerth) August 14, 2024
Η Μαρτίνα Σιμκοβίτσοβα ανήκει στο κόμμα της εθνικιστικής δεξιάς SNS, τον μικρότερο ήσσονα εταίρο στον κυβερνητικό συνασπισμό υπό την ηγεσία του κεντροαριστερού λαϊκιστή Ρόμπερτ Φίτσο, που έχει αναδειχθεί πρωθυπουργός της χώρας τέσσερις φορές.
Σε μια από τις πρώτες ομιλίες της αφότου ανέλαβε υπουργός Πολιτισμού, δήλωσε, σύμφωνα με το ΑΠΕ – ΜΠΕ, πως «ο πολιτισμός του σλοβάκικου λαού πρέπει να είναι σλοβάκικος — σλοβάκικος και τίποτε άλλο».
Έχει επίσης αναγγείλει πως δεν χορηγείται χρηματοδότηση σε οποιοδήποτε έργο ή πρωτοβουλία εμφορείται από τη «μανία για το φύλο» ή προωθεί «την ατζέντα ΛΟΑΤΚΙ».
Η υπουργός θέλει «να δημιουργήσει εποχή φόβου, να μας γυρίσει στην κομμουνιστική εποχή, στα χρόνια του 1970», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο χθες ο Ματέι Ντρλίτσκα, ο πρώην διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου.
Σχεδόν 180.000 υπογραφές για να παραιτηθεί η υπουργός Πολιτισμού
Η υπουργός απέπεμψε τον κ. Ντρλίτσκα την περασμένη εβδομάδα. Σε ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες της, ανέφερε πως «απώλεσε την εμπιστοσύνη» της στον ενδιαφερόμενο, εξαιτίας του «πολιτικού ακτιβισμού» του. Η Αλεξάνδρα Κούσα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, επέκρινε δημόσια την αποπομπή του. Καθαιρέθηκε την επομένη, με απόφαση της υπουργού.
Αίτημα στο διαδίκτυο να παραιτηθεί η Μαρτίνα Σιμκοβίτσοβα συγκέντρωσε 178.000 υπογραφές μέσα σε μια εβδομάδα.
Τον Ιούνιο, η υπουργός προώθησε ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο νόμο για την αναμόρφωση των δικτύων της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης RTVS, που προβλέπει ιδίως ότι αντικαθίστανται από ενιαίο φορέα, που βάφτισε STVR, που τελεί υπό τον έλεγχο του υπουργείου Πολιτισμού.
Η αντιπολίτευση και μη κυβερνητικές οργανώσεις υπεράσπισης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης αποδοκιμάζουν έντονα το κείμενο.
Για τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF), η κυβέρνηση του κ. Φίτσο «αποφάσισε να κηρύξει τον πόλεμο στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης» προωθώντας το επίμαχο νομοθέτημα.
Σχόλια του WBB News
Οι πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται από την υπουργό Πολιτισμού στη Σλοβακία έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στη χώρα. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Μπρατισλάβα για να διαδηλώσουν κατά της καθαίρεσης των επικεφαλής των πολιτιστικών θεσμών, εκφράζοντας ανησυχία για την περίοδο φόβου που θέλουν να δημιουργήσουν οι αποφάσεις αυτές.
Ο αριθμός των διαδηλωτών και η αντίδρασή τους αντικατοπτρίζει τον πολιτικό πόνο που υφίστανται και την ανησυχία για την κατεύθυνση που ακολουθεί η κυβέρνηση. Η αποπομπή επιφανών προσώπων του πολιτιστικού χώρου και οι αμφιλεγόμενες αποφάσεις στον τομέα των μέσων ενημέρωσης αποτελούν ανησυχητικά σημάδια για τη δημοκρατία και τις ελευθερίες στη χώρα.
Οι ελίτ πολιτισμού και οι πολίτες επιδεικνύουν την αντίθεσή τους και τη διαμαρτυρία τους κατά των αποφάσεων που θέτουν υπό αμφισβήτηση την καλλιτεχνική ελευθερία και την πολιτιστική ποικιλομορφία. Η απαίτηση για την παραίτηση της υπουργού Πολιτισμού φαίνεται να ενισχύεται με τον αριθμό των υπογραφών που συγκεντρώνονται.
Είναι σημαντικό η διεθνής κοινότητα και οι οργανώσεις υπεράσπισης των δικαιωμάτων να παρακολουθούν προσεκτικά τις εξελίξεις στη Σλοβακία και να εκφράζουν αλληλεγγύη προς τους πολίτες που αγωνίζονται για τη διατήρηση των δημοκρατικών αρχών και των θεμελιωδών ελευθεριών. Η πίεση από την κοινή γνώμη μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για αλλαγές που θα ενισχύσουν τη δημοκρατία και την ελευθερία στη Σλοβακία.
