Πώς θα μπει το έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ρεύματος

Το ποσό που θα καταφέρει να μαζέψει η κυβέρνηση από το έκτακτο τέλος στα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, το οποίο εξήγγειλε χθες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, θα κρίνει και την επιτυχία του μέτρου, δηλαδή την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος τον Αύγουστο.

Το τέλος θα είναι δίμηνο, δηλαδή θα αφορά μόνο τα όποια υπερέσοδα θα έχουν οι εταιρείες κατά την περίοδο από 1η Ιουλίου έως και τις 30 Αυγούστου και όχι μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου, όπως ήταν οι αρχικές σκέψεις.

Κυρίως όμως δεν θα επιβάλλεται σε όλες τις συναλλαγές που θα κάνουν οι ηλεκτροπαραγωγοί στο Χρηματιστήριο Ενέργειας κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, αλλά θα αφορά, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Euro2day.gr, μόνο τις μονάδες φυσικού αερίου. Ολες οι προσφορές που αφορούν υδροηλεκτρικά και λιγνιτικές μονάδες εξαιρούνται του μέτρου, αυτό αφορά μόνο τις μονάδες συνδυασμένου και ανοικτού κύκλου των καθετοποιημενων ομίλων που συμμετέχουν στην προημερήσια αγορά (DAM) του Χρηματιστηριου.

Κρίθηκε, όπως λένε οι ίδιες πηγές, ότι η φορολόγηση όλων των συναλλαγών στην προημερήσια αγορά, δηλαδή από μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού κάθε τεχνολογίας, είναι ανέφικτη.

Γιατί επελέγησαν οι μονάδες φυσικού αερίου

Κι αυτό, καθώς ο έκτακτος Ευρωπαικός Κανονισμός, στον οποίο είχε βασιστεί η κυβέρνηση τη προηγούμενη φορά που επέβαλε φόρο στα υπερκέρδη των παραγωγών, το 2022, επι θητείας στο ΥΠΕΝ του Κ. Σκρέκα, έχει λήξει απο τις 30 Ιουνίου 2024. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάποιο έτοιμο νομικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ. Και έτσι η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε τη λύση, η οποία δεν χρειάζεται την έγκριση της Κομισιον, δηλαδή να επιβάλει φόρο στις προσφορές που υποβάλλουν στο Χρηματιστήριο οι μονάδες ηλεκτρισμού με καύσιμο το φυσικό αέριο. 

Το γεγονός αυτό, όπως είναι προφανές, περιορίζει εκ των πραγμάτων τα προσδοκώμενα έσοδα από την έκτακτη εισφορά, τα οποία σκοπεύει να μαζέψει το υπουργείο για να επιδοτήσει τους λογαριασμούς του Αυγούστου. Το ποσό επομένως της επιδότησης των τιμολογίων του επόμενου μήνα θα εξαρτηθεί από το ύψος στο οποίο θα οριστεί η έκτακτη εισφορά, για το οποίο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μέχρι και χθες, δεν είχε ακόμη οριστικοποιηθεί. Εάν ο πήχης μπει ψηλά, τότε θα μαζευτεί ένα ικανοποιητικό ποσό, αναλόγως και της πορείας των χρηματιστηριακών αγορών μέχρι και τα τέλη Αυγούστου.

Παράταση αν κριθεί αναγκαίο

Στον αντίποδα, βέβαια, εφόσον χρειαστεί, οι πληροφορίες μιλούν για πιθανή παράταση του μέτρου και τον Σεπτέμβριο, ανάλογα πάντα με τις συνθήκες στις αγορές. «Η δίμηνη εφαρμογή του είναι η αρχή, έχει δοθεί από τον Πρωθυπουργό μια ευρεία εξουσιοδότηση για την εφαρμογή του μέτρου, καθώς ουδείς γνωρίζει πόσο θα κρατήσει το φαινόμενο», όπως μετέφεραν χθες κυβερνητικές πήγες, προσθέτοντας ότι αν καταστεί απαραίτητο, τότε το μέτρο μπορεί να ισχύσει, όχι μόνο για τον Σεπτέμβριο, αλλά και για περισσότερους μήνες. 

Στη σημερινή συνέντευξη στο ΥΠΕΝ, (11πμ), ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, αναμένεται να εξιδεικεύσει τις χθεσινές εξαγγελίες, δηλαδή το ποιους αφορά η επιδότηση, αν θα επιβληθεί μόνο στα πράσινα τιμολόγια ή σε όλες τις χρωματικές κατηγορίες, με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό, τι ποσό υπολογίζει να μαζέψει η κυβέρνηση από την εισφορά, με ποια μεθοδολογία, κ.ό.κ.

Τι χρώμα τιμολόγια θα επιδοτηθούν

Στο ερώτημα ποιοι μπορεί να είναι οι δυνητικοί δικαιούχοι, θυμίζουμε ότι οι οριζόντιες επιδοτήσεις πλέον απαγορεύονται και η στήριξη επιτρέπεται μόνο σε ευάλωτα νοικοκυριά.

Στο έτερο ερώτημα, ποια χρωματική κατηγορία τιμολογίων, μπορεί να αφορά το μέτρο, τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς το 2024, δεν είναι 2022, όταν και ξεκίνησαν οι επιδοτήσεις και οι πάροχοι, είχαν ο καθένας από ένα βασικό τιμολόγιο. Τυχόν επιδότηση μόνο στα πράσινα, θα μετέτρεπε τα τελευταία, από τα ακριβότερα σήμερα της αγοράς, στα φθηνότερα, σε βάρος των κίτρινων και των μπλε, που τώρα είναι τα πλέον ελκυστικά. Αν πάλι η επιδότηση είναι οριζόντια, δηλαδή δοθεί σε όλα τα χρώματα, ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι κάποιος πάροχος με φθηνό κίτρινο δεν θα επιλέξει να του ανεβάσει τη τιμή τον Αύγουστο, προκειμένου η επιδότηση να το «προσγειώσει» στα επίπεδα που αυτός επιθυμεί, χωρίς ο ίδιος να χρειαστεί να το χρηματοδοτήσει. Τη δουλειά αυτή θα τη κάνει για λογαριασμό του το κράτος.

Τι λέει η αγορά

Σχολιάζοντας τις χθεσινές ανακοινώσεις, στελέχη της αγοράς μιλούν για υπεραντίδραση της κυβέρνησης, για μια βεβιασμένη κίνηση, ικανή να προκαλέσει απρόβλεπτες στρεβλώσεις, επιπλέον αύξηση του κόστους, ακόμη και αύξηση των τιμών. Τονίζουν ότι δεν δικαιολογείται επειδή αυξάνεται το τελευταίο 10ημερο, η τιμή στη χονδρεμπορική αγορά, θυμίζουν ότι οι προμηθευτές είναι σε θέση να προσφέρουν εκπτώσεις, να απορροφούν τις αυξήσεις και να συγκρατούν τις τιμές, καθώς και ότι η αγορά είναι γεμάτη από μια ποικιλία τιμολογίων σε χαμηλές τιμές.

Μιλούν για παρεμβατικότητα που κάνει κακό στην αγορά, γιατί συμβαίνει σε μια περίοδο που δεν υπάρχει ενεργειακή κρίση και δεν δικαιολογείται. Τα θεμελιώδη άλλωστε, όπως λένε, δεν έχουν ανατραπεί, όπως λένε, το φυσικό αέριο παραμένει στα επίπεδα των 30 ευρώ/MWh, δεν βρίσκεται στα ύψη όπως κάποτε και με βάση τη μεγάλη εικόνα, δεν διαφαίνεται κάποια απότομη ανατροπή στο συγκεκριμένο θέμα.

Στον αντίποδα βέβαια, για όσους προμηθευτές σκόπευαν να κάνουν εκπτώσεις τον Αύγουστο για να απορροφήσουν τα κόστη και να συγκρατήσουν τις τιμές, η επιβολή του έκτακτου τέλους θα έχει μάλλον μηδενική επίπτωση στα οικονομικά τους. Τα πράσινα τιμολόγια θα αυξηθούν κανονικά και τα χρήματα που θα κατέβαλλαν οι ίδιοι οι πάροχοι για εκπτώσεις, θα τα καταβάλλει η κυβέρνηση με την επιδότηση. Το αποτέλεσμα για τους προμηθευτές αυτούς θα είναι ουδέτερο.

Των ανακοινώσεων Μητσοτάκη είχε προηγηθεί χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου, με τον υπ. ΠΕΝ, Θ.Σκυλακάκη, όπου και κλείδωσε η επιβολή φόρου μόνο σε μονάδες φυσικού αερίου, αλλά και η επιδότηση για να ελαφρυνθούν οι λογαριασμοί του Αυγούστου, παρ’ ότι τη Δευτέρα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π.Μαρινάκης, είχε φροντίσει να κρατήσει αποστάσεις ως προς το κατά πόσο έχει έρθει η ώρα να επανέλθουν μέτρα στήριξης των πολιτιών.