Ατζέντα και προειδοποιήσεις Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται καθ’ οδόν προς την Ουάσιγκτον για να πάρει μέρος στη φετινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ, που συμπίπτει με την 75η επέτειο από την ίδρυση της Συμμαχίας. Θα συναντηθεί με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των χωρών-μελών της Συμμαχίας σε κοινές συνεδριάσεις και θα έχει επίσης διμερείς συναντήσεις – μια απ’ αυτές και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Πρόκειται για επίσκεψη κρίσιμης σημασίας για τις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις, δεδομένου ότι λαμβάνει χώρα λίγες ημέρες μετά την παρουσία του Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής στην Αστάνα του Καζακστάν και τη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, όπου συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, η εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας-Συρίας και η πιθανή επίσκεψη Πούτιν στην Τουρκία.

Φιλοκυβερνητικές εφημερίδες επισημαίνουν ότι ένα από τα θέματα της Συνόδου θα είναι το Ουκρανικό (άλλωστε ο Ζελένσκι είναι καλεσμένος στη Σύνοδο) και η Τουρκία θα τονίσει τη στήριξή της στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, αλλά και την εξεύρεση τρόπου που θα οδηγήσει Ρωσία και Ουκρανία στον δρόμο μιας ειρηνευτικής διαδικασίας.

Προειδοποιήσεις να μην εμπλακεί η Συμμαχία στον πόλεμο

Ο Τούρκος πρόεδρος προειδοποίησε τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να μη λάβουν μέτρα που θα μπορούσαν να σύρουν τη συμμαχία σε πόλεμο στην Ουκρανία ενάντια στις ρωσικές δυνάμεις εισβολής.

«Καθώς σχεδιάζουμε τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την υποστήριξη της Ουκρανίας, διατηρούμε επίσης τη στάση αρχών μας, να μην κάνουμε το ΝΑΤΟ συμβαλλόμενο μέρος στον πόλεμο», είπε ο Ερντογάν στο αεροδρόμιο της Άγκυρας πριν πετάξει για Ουάσιγκτον.

Η προειδοποίηση Ερντογάν αντικατοπτρίζει τις αυξανόμενες ανησυχίες στην τουρκική πρωτεύουσα σχετικά με τα σχέδια των συμμάχων να αυξήσουν την προμήθεια όπλων, συμπεριλαμβανομένων των πολεμικών αεροσκαφών F-16 και συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας στην Ουκρανία.

Το μήνυμα του Ερντογάν ενέχει τον κίνδυνο να υπονομευθούν οι προσπάθειες των συμμάχων του ΝΑΤΟ να προβάλουν ενότητα για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Οι σύμμαχοι θα δεσμευτούν ότι θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία, αλλά τα σχέδια για εξασφάλιση μακροπρόθεσμης βοήθειας προς το Κίεβο έχουν σταματήσει.

Ταυτόχρονα, ο Ερντογάν προέτρεψε τους συμμάχους να άρουν τους αμυντικούς εμπορικούς περιορισμούς στη χώρα του.

Η Τουρκία, η οποία έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στον Οργανισμό Βορειοατλαντικής Συνθήκης μετά τις ΗΠΑ, διαμαρτύρεται εδώ και χρόνια για τους δυτικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας και της Γαλλίας, που αρνούνται να παράσχουν συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας καθώς και κρίσιμο εξοπλισμό, όπως ως κινητήρες για άρματα μάχης, πολεμικά αεροσκάφη, drones και ελικόπτερα που αναπτύχθηκαν από τουρκικές εταιρείες.

Οι περισσότερες απ’ αυτές τις χώρες έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι ο εξοπλισμός μπορεί να ενισχύσει τις τουρκικές στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον Κούρδων μαχητών που αναζητούν αυτονομία στο εσωτερικό, καθώς και στη Συρία και το Ιράκ.

Κρίσιμη επίσκεψη για τις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις

Τα τουρκικά ΜΜΕ θεωρούν πιθανή μια ανταλλαγή απόψεων Ερντογάν και Μπάιντεν για Γάζα και Μέση Ανατολή, αλλά και για τη Συρία, όπου αναπτύσσεται μια ειρηνευτική πρωτοβουλία με την παρότρυνση της Ρωσίας για αποκατάσταση των σχέσεων Συρίας-Τουρκίας. Η στάση των Αμερικανών σ’ αυτή την εξίσωση είναι κρίσιμη, καθώς ως γνωστόν υποστηρίζουν τους Κούρδους της Συρίας που μάχονται κατά του Άσαντ, οι οποίοι κατά την Άγκυρα είναι παρακλάδι του ΡΚΚ.

Στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε πριν την αναχώρησή του, ο Τούρκος πρόεδρος εξήρε τη σημασία της χώρας του στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. «Είμαστε η μία από τις 5 χώρες που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της Συμμαχίας», είπε, και προέβλεψε ότι η Τουρκία θα τα πάει εξίσου καλά με τον νέο Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας Μαρκ Ρούτε, όπως και με τον Στόλτενμπεργκ. Επίσης τόνισε ιδιαίτερα τις προσπάθειες μέσω του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών -όπως στην τελευταία Σύνοδο στα Σούσα το περασμένο Σάββατο- να γίνουν τα Κατεχόμενα ισότιμο αναγνωρισμένο μέλος του Οργανισμού.

Αύριο ο Τούρκος πρόεδρος θα παραστεί στη συνάντηση των 32 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Συμμαχίας και το βράδυ οι ηγέτες και οι σύζυγοί τους θα παρακαθίσουν σε δείπνο που θα παραθέσει ο Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο.

Με πληροφορίες από Deutsche Welle, Bloomberg