Με μια προκλητική κίνηση, η Αγκυρα προχώρησε χθες στην έκδοση ΝΟΤΑΜ, χωρίς να έχει τη σχετική δικαιοδοσία, εντός του FIR Αθηνών και του Αιγαίου, δεσμεύοντας πέντε περιοχές από Βορρά προς Νότο. Σκοπός της παράνομης δέσμευσης αυτών των περιοχών είναι η διενέργεια ασκήσεων έρευνας και διάσωσης και η προστασία του περιβάλλοντος, όπως αναφέρει η τουρκική οδηγία προς ιπταμένους για το χρονικό διάστημα 16 Αυγούστου με 17 Σεπτεμβρίου 2024. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία δεσμεύει αυτές τις περιοχές για σκοπούς έρευνας και διάσωσης (κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και το 2023), ενώ το τελευταίο διάστημα η Αγκυρα φαίνεται πως εμπλέκει την αναθεωρητική προσέγγιση με την υπόθεση της προστασίας του περιβάλλοντος.
Αν μη τι άλλο η κίνηση αυτή μέσα στην καρδιά του Αυγούστου με έναρξη μία ημέρα μετά τον Δεκαπενταύγουστο, δείχνει την προκλητική νοοτροπία της γειτονικής χώρας που εκτιμάται πως παραβιάζει και το σχετικό μνημόνιο Παπούλια – Γιλμάζ, που προβλέπει τη μη τέλεση ασκήσεων κατά τη διάρκεια θρησκευτικών, εθνικών εορτών και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αν δε παρατηρήσει κανείς τις συντεταγμένες των περιοχών που δεσμεύει η Τουρκία με την παράνομη ΝΟΤΑΜ, διαπιστώνει πως αυτά είναι και τα όρια της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Ο χαρακτήρας της τουρκικής ΝΟΤΑΜ, που αναφέρεται σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος, δεν είναι νέα τακτική εκ μέρους της Αγκυρας. Οπως αναφέρει και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην ιστοσελίδα του, οι συγκεκριμένες τουρκικές διεκδικήσεις εξυπηρετούν συγκεκριμένες πολιτικές σκοπιμότητες που δεν έχουν καμία σχέση με τις ανθρωπιστικής φύσεως επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.
Η δε νεότερη (Οκτώβριος 2020) επέκταση τουρκικής περιοχής έρευνας και διάσωσης στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε αυτή να ταυτίζεται με τα όρια του νέου επεκτατικού τουρκικού αφηγήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», καταδεικνύει ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί την έρευνα και διάσωση ως άλλο ένα όχημα για την προώθηση των αναθεωρητικών και επεκτατικών της βλέψεων σε θαλάσσιες ζώνες πέραν κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου.
Στη χθεσινή τουρκική πρόκληση η Αθήνα αντέδρασε εκδίδοντας σχετική αντιΝΟΤΑΜ, στην οποία μεταξύ άλλων τονίζεται πως μόνο η Ελλάδα έχει δικαιοδοσία να εκδίδει ΝΟΤΑΜ σε αυτές τις περιοχές που είναι εντός του FIR Αθηνών. Επιπλέον αυτού, επισημαίνεται πως η Τουρκία αγνοώντας τον συντονισμό της ελληνικής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας προκαλεί κίνδυνο για τις πτήσεις και δυσχέρεια στην πολιτική αεροπορία, δεσμεύοντας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα περιοχές σε οικονομικά επίπεδα πτήσης.
Μια πρώτη αντίδραση ήρθε και διά στόματος του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Δένδια, ο οποίος από την Τήνο υπενθύμισε το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας: «Μέσα στο πλαίσιο της “Ατζέντας 2030”, οι Ενοπλες Δυνάμεις, η Αεροπορία, το Ναυτικό, ο Στρατός, δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα. Βαδίζουμε για τις ισχυρότερες Ενοπλες Δυνάμεις που είχε ποτέ η πατρίδα μας στη μακραίωνη ιστορία της», ανέφερε ο υπουργός. «Στις 19 Σεπτεμβρίου, η δεύτερη φρεγάτα Belh@rra, το πιο σύγχρονο πλοίο του τύπου του στον πλανήτη, μαζί με την πρώτη φρεγάτα μας, θα πέσει στη θάλασσα. Κάθε ημέρα η πατρίδα μας γίνεται ισχυρότερη, δυνατότερη, για να προστατεύσει τα συμφέροντά της στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Και εδώ, στη μέση του Αιγαίου όπου βρισκόμαστε, είναι καλό να το θυμόμαστε αυτό», σχολίασε.
Ο τούρκος ομόλογός του Γιασάρ Γκιουλέρ μιλώντας σε τουρκικό τηλεοπτικό σταθμό σχολίασε και τις δηλώσεις Αδωνη Γεωργιάδη με μάλλον σκωπτικό τρόπο: «Δεν μπορώ να φανταστώ γιατί ένας υπουργός Υγείας να κάνει μια τέτοια δήλωση. Υποθέτω ότι έχει τελειώσει τη δουλειά του στα νοσοκομεία και τώρα θα γίνει πιλότος».
Σχόλια του WBB News
Η πρόσφατη κίνηση της Τουρκίας να εκδώσει τη ΝΟΤΑΜ σε περιοχές εντός του FIR Αθηνών και του Αιγαίου, προκαλεί διεθνή αντιδράσεις λόγω της προκλητικής της φύσης. Η πρακτική αυτή της δέσμευσης περιοχών για ασκήσεις έρευνας και διάσωσης φαίνεται να συγκαλύπτει επεκτατικές πολιτικές της Τουρκίας σε θαλάσσιες περιοχές με σοβαρές επιπτώσεις.
Η αντίδραση της Ελλάδας και η έκδοση της αντιΝΟΤΑΜ περιγράφουν την ανησυχία της χώρας απέναντι στην αυθαιρεσία της γειτονικής της χώρας. Η αναβάθμιση της ελληνικής άμυνας και η ενίσχυση της παρουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελούν μέρος της απάντησης σε τέτοιες ενέργειες.
Σε μια περίοδο όπου οι γεωπολιτικές τάσεις εντείνονται στην περιοχή, είναι σημαντικό να επισημαίνουμε την ανάγκη για διπλωματική λύση και σεβασμό προς το διεθνές δίκαιο. Περαιτέρω επιθετικές κινήσεις από την Τουρκία θα μπορούσαν να επιφέρουν σοβαρές συνέπειες για την περιοχή και τις διεθνείς σχέσεις γενικότερα. Είναι καιρός να επιλύσουμε διαφορές με σεβασμό προς την ειρήνη και τη σταθερότητα.